XUÂN VỀ ĐEM THEO MAY MẮN (Thanh Trần)

Năm nào cũng thế, khi thời gian của năm cũ cạn dần là người ta nghĩ đến việc chuẩn bị cho một cái Tết đang đến. Một đời người không biết bao nhiêu cái Tết đến, cũng chẳng ai đếm! Và những cái Tết đến với mỗi người cũng lại rất khác biệt. Lúc còn nhỏ trẻ em đón Tết theo cách riêng, khi ở độ tuổi thanh xuân nam nữ đón Tết theo cách tổ chức nhóm, hội, khi đến độ trung niên Tết được đón trong cái đầm ấm hạnh phúc của đại gia đình, lúc ở độ lão niên cái Tết được chào đón trong cái thanh thản, trong cái vốn sống trường đời mà nhất là được so sánh với nhiều cái Tết đã qua.

Xuân này là khởi đầu cho một năm Quý Tỵ, nó kế tiếp mùa đông năm Nhâm Thìn. Người ta nói xuân mới chỉ là để nhìn lại năm cũ đi qua thôi chứ có biết bao xuân Quý Tỵ đã trôi qua kể từ khi người ra đặt ra vòng Hoa giáp trong lịch pháp, rồi cả các mùa xuân khi chưa có lịch! Thế mới biết cái trường tồn là thời gian.

Năm mới Quý Tỵ, theo "lịch trình" chuyển đổi về sự cai quản một năm ở thế gian này, nhất là các nước, các dân tộc chịu ảnh hưởng của nền văn minh Trung Hoa lâu đời, người ta sẽ làm lễ tiễn cựu Sở Vương của năm Thìn và đón Tân Ngô Vương của năm Tỵ trong lễ đêm giao thừa, đó là vị vương hành khiển suốt một năm. Mười hai vị vua cho 12 năm theo thập nhị địa chi! Cũng không ai biết tính tình, đạo đức, tài năng, nhân cách của mỗi vị có ảnh hưởng đến cái may, cái rủi của cả năm hay không, nhưng người ta vẫn tin rằng: mình có lòng thành có đức tin thì cái may (nếu có) sẽ nhiều hơn, cái rủi (nếu có) sẽ bớt đi.

Xông đất: Nói về điều may mắn, nhất là cái may mắn cho cả một năm ai mà chẳng ước. Đã đành là sống làm việc thiện, cư xử ôn hòa, lao động chân chính lại được tổ tiên phù hộ thì những may mắn bình yên sẽ đến, nhưng nếu khởi đầu mùa xuân mà ta có thể chủ động lựa chọn thì cũng là điều nên làm chứ! Thế nên, từ lâu lắm rồi mà chỉ có trong nếp đón xuân của người Việt thôi các cụ đã hay chọn người xông đất sau Giao thừa. Theo kinh nghiệm hay quan niệm về người xông đất, đó là sứ giả của sự may mắn đến với gia đình, nên hay nhất là lựa chọn được những cậu bé từ 13 tuổi trở xuống đến 7 - 8  tuổi, xưa hay gọi là tiểu đồng. Tiểu đồng có tâm hồn trong trắng, cư xử hồn nhiên, nói năng hoạt bát, tươi tắn. Chọn những cậu bé ngoan ngoãn, tự tin thì tốt lắm! Cái cảm ứng của trời đất được cậu tiểu đồng tiếp nhận mà mang vào cho gia đình. Rồi người ta cũng lựa chọn những người khác như thiếu niên, thanh niên hay trung niên khi không có tiểu đồng. Tiêu chuẩn căn bản vẫn là người tính tình xởi lởi, dễ dãi vui vẻ hay là người thành đạt, thông minh, chân chính. Chúng ta đang ở trong dương gian các tính cách tốt luôn được coi trọng: "xởi lởi là trời cho"; vui vẻ là lạc quan, là động lực để vượt qua những khó khăn trong cuộc sống; thông minh, chân chính, thành đạt vừa là phẩm chất vừa là quá trình lao động lại vừa là thành quả của một con người. Thế nên phải lấy phẩm chất làm căn cơ. Vậy là, những người khó tính, chặt chẽ, bạt tử, xấu tính là không nên chọn rồi.

Tiếp đến là chọn tuổi hợp. Điều này là vận dụng thêm kiến thức của tiền nhân trong việc lựa chọn của thời gian cho tốt. Thời gian đó là năm Quý Tỵ, thời gian đó là tuổi của người xông đất. Tốt cũng có nhiều cách, nếu chọn được nhiều cái hợp, cái tốt thì rất quý. Năm Quý Tỵ là Trường Lưu Thủy. Vậy nên chọn: người có mệnh mộc xông đất là hợp, có mệnh Kim hay mệnh Thủy cũng được, rồi đến tam hợp Tỵ - Dậu - Sửu được xét về những người có năm sinh theo địa chi hợp với năm nay.

Sau đây là một số tuổi để hợp cho xông đất:

Mệnh hợp năm (năm sinh)                          Tuổi hợp năm (năm sinh)

- Giáp Thân (2004)        Thủy                           Ất Dậu (2005)

              Ất Dậu (2005)

-  Canh Thìn (2000)       Kim                             Tân Tỵ (2001)

      Tân Tỵ (2001)

- Bính tý (1996)              Thủy                           Đinh Sửu (1997)

   Đinh Sửu (1997)

- Nhân Thân (1992)       Kim                             Quý Dậu (1993)

   Quý Dậu (1993)

- Mậu Thìn (1988)         Mộc                            Kỷ Tỵ (1989)

                              Kỷ Tỵ (1989)

- Giáp Tý (1984)                        Kim                             Ất Sửu (1985)

                              Ất Sửu (1985)

- Canh Thân (1980)       Kim                             Tân Dậu (1981)

                              Tân Dậu (1981)

Cứ theo cách tính này thì tuổi tốt, mệnh hợp, con người tốt là ta đã chọn được người xông đất rồi. Chỉ nhắc lại đôi điều cần  lưu ý: ngày đầu tiên của năm mới bắt đầu từ 23 giờ đêm tất niên (tức 11h đêm) chứ không phải 24h hay 0h00. Mà người xông đất hay xông nhà là người đầu tiên của năm mới bước chân vào nhà, dù đó là chủ nhà hay khách đến. Thế nên khi đã chọn người xông đất thì người nhà đừng ra ngoài để rồi bước vào nhà trước người đã chọn.

Hướng xuất hành: Năm nay, ngày mùng 1 Tết là ngày Đinh Mùi. Ở đây chúng ta chỉ nói đến hướng xuất hành đầu năm, đó là lần đầu tiên gia chủ ra khỏi nhà trong năm mới, đi về hướng có Hỷ thần, Tài thần của ngày đầu năm cho cả năm được vui vẻ, thuận lợi trong công việc về kinh tài, nhẹ thì đỡ khó khăn mà tốt thì thêm nhiều lộc! Ở đây mỗi con người không phải lệ thuộc vào ngày hợp hay không hợp của Xuất hành ca do tiền nhân để lại mà so đo, ta chỉ đi để có được hướng tốt mà thôi.

Ngày mùng 1 Tết, khi quý độc giả ra khỏi nhà lần đầu sau giao thừa nên đi về hướng Đông Nam. Ra khỏi nhà, tìm những lối dẫn đến con đường chạy theo hướng Đông Nam rồi ta đi một đoạn, ngắn thì vài trăm mét còn dài hơn thì càng tốt! thế là đã có được hướng xuất hành đầu năm rồi. Ở đây cũng cần lưu tâm: chúng ta ngày nay sống hay có thói quen là sau giao thừa gia đình hay cá nhân hay lên chùa, ra phủ, đến đền để cầu phúc. Thế cũng là tốt. Nhưng đó chính là việc xuất hành đầu năm rồi đấy, vậy là cần kết hợp hướng đi luôn, chứ để đến thời gian ban ngày lại đi tiếp mới tính là hướng xuất hành thì không đúng.

Ngày mở hàng: ngày Tết là khoảng thời gian nghỉ ngơi, du xuân, thăm hỏi, chúc tụng "mùng 1 là thăm mẹ cha, mùng hai nhà vợ, mùng 3 thăm thày" Năm nay, xuân Quý Tỵ, các công chức viên chức trong guồng máy hành chính được nghỉ đến 9 ngày, các cơ quan doanh nghiệp cũng thu xếp cho cán bộ công nhân được nghỉ tương tự, ngày Tết có làm việc cũng kém chất lượng. Thế nhưng, trong xã hội của chúng ta còn một bộ phận khá lớn của thương mại và dịch vụ. Nhất là mảng dịch vụ, mọi người nghỉ để đi chơi thì mình phải làm việc để phục vụ. Thế là cũng cần phải biết ngày mở hàng đầu xuân, ngày đón tài thần năm mới để cho việc kinh doanh, buôn bán, phục vụ được hanh thông suốt năm.

Năm nay, ngày mở hàng khai trương tổng thể sớm nhất là ngày mùng 6, giờ mở hàng nên là 11h trưa hay 3h chiều.

Còn nếu ai muốn mở hàng sớm hơn để phục vụ ăn uống thì ngày mùng 2 nên là 8h sáng và 2h chiều. Ngày mùng 3 nên mở hàng lúc 2h chiều. Ngày mùng 4: 8h sáng hoặc 3h chiều. Như vậy là đã chuẩn bị xong để đón một xuân mới.

Năm nay, tiết Lập xuân đến sớm vào ngày 24 tháng Chạp của năm trước (Nhâm Thìn). Giao thừa lại vào ngày 29 Tết vì tháp Chạp là tháng âm lịch thiếu, thế là đêm 30 truyền thống lại vào đêm 29 Tết. Cũng không có gì đặc biệt cả, trong lịch pháp việc tháng nhuận, tháng đủ, tháng thiếu vẫn là chuyện bình thường, tứ thời bát tiết không hề thay đổi, Xuân - Hạ - Thu - Đông vẫn theo nhịp độ tuần hành tự nhiên.

Đã qua một năm, nhìn lại hầu hết mọi gia đình đều đã vượt qua được nhiều khó khăn trong cuộc sống, nhà nước - chính phủ còn như vậy. Cái vui nhất là mỗi gia đình đang giữ vững được cái truyền thống văn hóa, phong tục, tình cảm. Ông cha ta đã sống hàng ngàn năm trên mảnh đất này bằng văn hóa của mình, rất tự hào và khiêm nhường và cũng đã đón xuân mới theo những nét giản dị nhưng trí tuệ như vài điểm đã nêu. Trong bốn mùa, chỉ có mùa xuân được gọi là Chúa và từ Chúa Xuân để thể hiện sức sống, vẻ đẹp hồn nhiên, sự ấm áp, sức vươn lên của thiên địa dành cho con người và vạn vật.