"Tiếng Nhạn" 1 CD âm nhạc mới phát hành

Ngày cuối năm, đang ngồi lướt Phây thì nghe tút. Ông bạn già Trần Bắc Hải thấy mình đang trên mạng nên chát về: "Tớ có CD mới tặng cậu. Mai, em gái tớ, sẽ chuyển đến. Gồm những ca khúc phổ thơ của cụ Văn Giang, phụ huynh". "OK, cảm ơn Hải!".
"Tiếng Nhạn", phải rồi, cách đây chục năm, tôi đã có bài viết cho QĐND cuối tuần (30/5/2004) về bài thơ của cụ Trần Văn Giang viết tặng vợ mới cưới... với tựa đề:

BÀI THƠ TÌNH CỦA NGƯỜI LÍNH THAM GIA 2 TRẬN ĐIỆN BIÊN PHỦ

Một ngày đầu xuân Giáp Thân, chúng tôi hân hạnh được mời đến dự liên hoan sinh nhật thứ 80 của Thiếu tướng Chuẩn đô đốc Trần Văn Giang. 

Từng cùng đồng chí Nguyễn Quang Bích đưa 114 cán bộ sang Trung Quốc đầu năm 1953 học chỉ huy pháo phòng không tại Trường sĩ quan Pháo cao xạ Thẩm Dương, trở về nước trong chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử 1954 ông là Phó chính uỷ trung đoàn 367 (đơn vị pháo cao xạ phòng không đầu tiên) tạo ra “lưới lửa Điện Biên Phủ” bắn rơi nhiều máy bay và cắt đứt "cầu hàng không" của quân đội Pháp. Trong chiến tranh chống Mỹ ông lại là Chính uỷ sư đoàn 361 phòng không bảo vệ bầu trời Hà Nội trong chiến dịch "Điện Biên Phủ trên không" 1972, hạ nhiều pháo đài bay B52 của giặc Mỹ. Sau này ông còn là Chính uỷ quân chủng Hải quân. 

Thật cảm động khi thấy những đồng đội của ông râu tóc bạc phơ nhưng vẫn lên ngâm những bài thơ viết về bạn, cùng hát tập thể những bài ca được sáng tác từ những ngày đầu kháng chiến chống Pháp. Cũng lần đó tôi được ông tặng cho bài thơ “Chim nhạn”.

x

Cuối tháng 4-1949, Văn Giang – Chủ nhiệm chính trị Trung đoàn 121 đóng quân ở Thái Nguyên xin phép về Yên Thế (Bắc Giang) cưới vợ. Cho dù đang trong những ngày gian khó của kháng chiến chống Pháp nhưng cuộc sống vẫn vận hành theo đúng quy luật! Trong buổi tiệc mừng tân hôn có Chính ủy trung đoàn Phạm Ngọc Mậu về dự. Thông cảm với cán bộ và thương cho đôi vợ chồng trẻ, ông tuyên bố: “Cho Văn Giang nghỉ phép 15 ngày bắt đầu từ hôm nay”. Hai vợ chồng nghẹn ngào hạnh phúc, còn gia đình và bà con cô bác thì thầm cảm phục cách xử sự có tình, có lí của bộ đội Cụ Hồ.

Mới nghỉ được 3 ngày thì có lệnh của Bộ gửi về: Văn Giang phải có mặt ở đơn vị để tập trung đi dự lớp “Rèn cán, chỉnh quân”. Đúng là “chưa bén hơi vợ” nhưng đã là người lính thì “có lệnh là đi”, Văn Giang chia tay vợ khoác ba-lô lên đường. 

Lớp học ở Xoi Mít (Phúc Trìu, Thái Nguyên) do Đại tướng Võ Nguyên Giáp cùng 2 thiếu tướng Hoàng Văn Thái, Trần Tử Bình trực tiếp chỉ đạo. Sau hơn 1 tháng học tập, thiếu tướng Văn Tiến Dũng - Chủ nhiệm Chính trị Cục (tiền thân của Tổng cục Chính trị) đọc quyết định rút Văn Giang từ đơn vị về Chính trị Cục. Hiểu được tâm trạng của chàng trai xa vợ mới cưới, tướng Trần Tử Bình đề nghị với Chủ nhiệm: “Văn Giang mới cưới vợ được 3 ngày, do nhiệm vụ nên tập trung đi học ngay. Anh Mậu đã đồng ý cho Văn Giang nghỉ phép 15 ngày. Học xong rồi, đề nghị anh cho Văn Giang nghỉ phép nốt 12 ngày rồi về Cục công tác”. Nghe vậy tướng Dũng cười: “Đang có việc đột xuất cần Văn Giang về ngay. Xong đợt này, tôi sẽ cho Văn Giang đi phép”.

Nhưng rồi công tác dồn dập, việc nối tiếp việc mà 4-5 tháng sau Văn Giang vẫn chưa có lúc nào rảnh để đi phép. Dù bận rộn nhưng trong lòng không vơi nỗi nhớ. Trong một đêm sương giăng kín đầy trời trên vùng rừng núi của chiến khu Việt Bắc, trăng khuyết khi mờ khi tỏ, nghe vẳng đâu đây tiếng chim nhạn làm Văn Giang thêm nhớ người vợ trẻ. Dưới ánh đèn dầu, anh lấy giấy bút ra cặm cụi viết:

Tiếng nhạn đêm sương nghe buồn da diết

Ngọn đèn khuya tha thiết mắt chờ mong

Chày giã gạo bập bùng vừng trăng khuyết

Gió xạc xào cây lá ngẩn ngơ trông

Anh lỡ hẹn mấy tuần trăng không gặp

Đêm đêm nghe con chim nhạn gọi đàn

Anh ao ước biến mình thành chim nhạn

Sai trời mây bay đến đậu bên em

Bài thơ “Chim nhạn” được gửi tới tay người vợ trẻ.

x

Như một vật chứng lịch sử, bài thơ đã theo gia đình suốt 55 năm qua, đã chứng kiến những tháng ngày gian khó của kháng chiến Chín năm, rồi 20 năm đánh Mỹ và những năm tháng xây dựng đất nước thống nhất. Không chỉ viết một bài thơ tình lãng mạn mà tranh thủ những khoảnh khắc ngưng tiếng súng, hay lúc nhàn rỗi trong thời bình, ông vẫn viết. Cho đến đầu năm 2000, tướng Văn Giang sắp xếp lại những bài thơ suốt nửa thế kỷ qua và cho xuất bản tập thơ “Con Tằm” với một ý nguyện giản dị - như con tằm nhẹ nhàng nhả những sơi tơ vàng, hiến tặng bè bạn thân hữu và lưu lại cho con cháu.

Trong đám đồng đội cũ, ông bạn Đỗ Văn Phúc cũng nhận được một cuốn từ “nhà thơ”. Trái tim người lính già từng thổi ac-mô-ni-ca “địch vận” trên đồi C1 trên chiến trường Điện Biên Phủ năm xưa thực sự rung động trước hàng chục bài thơ lãng mạn, nhất là bài “Chim nhạn”. Đầu xuân Giáp Thân, với máu nghệ sĩ của người lính, ông lấy giấy bút ra hí hoáy phổ nhạc. Và trong buổi tiệc trà mừng thọ bạn Văn Giang vào tuổi 80, ông đã cùng bác sĩ trẻ Hồng Sơn (con rể “nhà thơ”) song ca tặng vợ chồng Văn Giang ca khúc trữ tình mang hơi ấm nồng nàn của mối tình lãng mạn của anh lính Cụ Hồ cách đây đã hơn nửa thế kỷ.

Thế hệ trẻ chúng tôi thật cảm phục trí tuệ đầy văn hoá của lớp ngừơi đi trước!

...
Và sẽ còn loạt bài về những ca khúc phổ nhạc gia đình và đồng đội này nhân 70 năm QĐNDVN.

(Chú thích:

Thiếu tướng Đỗ Văn Phúc từng là Đại đội trưởng Đại đội 56, Trung đoàn 98, Đại đoàn 316 tham gia đánh đồi C1 và C2 trong Chiến dịch Điện Biên Phủ. Tháng 12-1972, ông là Tham mưu phó đặc trách về tên lửa của Sư đoàn Phòng không Hà Nội, trực tiếp chiến đấu bảo vệ Thủ đô trong trận chiến 12 ngày đêm "Điện Biên Phủ trên không". http://hanoimoi.com.vn/Ban-in/Van-hoa/681493/tu-tieng-ken-dich-van-den-hoan-ho-chien-si-dien-bien)