Võ Đại tướng với đồng đội cũ (KQ)

(Bài viết nhân giỗ đầu Đại tướng)

Năm 2009 gặp anh Chu Thành, biết gia đình có ý định tổ chức kỉ niệm 100 năm ngày sinh Thượng tuớng Chu Văn Tấn vào năm sau. 

Cụ Chu Văn Tấn - người dân tộc Tày ở Võ Nhai, Thái Nguyên, người có nhiều đóng góp cho sự nghiệp cách mạng. Đặc biệt từ năm 1940, cụ đã cùng Phùng Chí Kiên, Luơng Hữu Chi lãnh đạo Khởi nghĩa Bắc Sơn. Khi giặc Pháp dìm Bắc Sơn trong bể máu, ông Tấn vẫn duy trì đội du kích Bắc Sơn, làm cho địch  thất điên bát đảo; thậm chí chúng phải gọi ông là "con hùm xám Bắc Sơn". Sau này Du kích Bắc Sơn sáp nhập với VNTTGPQ.

Cụ là một trong 11 tuớng lĩnh đầu tiên do Bác Hồ kí sắc lệnh tấn phong đầu năm 1948, cụ là một trong hai thuợng tuớng đầu tiên  (1959) của QĐNDVN. Với đồng bào các dân tộc thì cụ là “vua”, là một vị anh hùng.

Các chú CCB ở BLL Chiến sĩ Việt Bắc, BLL Giải phóng quân Việt Nam và Hội KH Lịch sử Việt Nam sẽ đồng tổ chức lễ tưởng niệm. Đây là một thuận lợi. Gặp nhau, tôi bàn với anh Thành nên mời bác Giáp có bài viết về ông Tấn. Vì bác là người cuối cùng của thế hệ thứ nhất còn sống, là người quá hiểu về cụ Tấn, nhất là khi còn có ý kiến chưa xác đáng về cụ.

Thông lệ, gia đình soạn thảo truớc nội dung, rồi gửi văn phòng. Thư kí sẽ đọc, sửa và báo cáo Đại tuớng. Khi cụ thông qua nội dung sẽ mời cụ kí. Ở văn phòng có anh Trịnh Nguyên Huân vừa là thầy, lại vừa là đàn anh. Thứ nữa, chú Huyên cũng là chỗ thân thiết. Nhưng lo nhất là sức khỏe của bác có cho phép làm việc này?

Sáng hôm đó theo hẹn, tôi cùng anh Chu Thành và cháu Vân Anh (Hồng Bì) con gái anh đến 30 Hoàng Diệu đuợc đại tá Nguyễn Huyên tiếp. Khi nêu ý tưởng của gia đình, chú Huyên lắc đầu: “Khó rồi Thành ạ. Sức khỏe anh Văn dạo này yếu lắm, từ mấy tháng nay anh nằm viện và không kí văn bản nào hết…”. Lúc bấy giờ đã là tháng 3. Cụ vào viện từ cuối năm 2009. Chú Huyên nghĩ một lúc rồi nói:

-        Anh Văn rất trách nhiệm với các đồng chí cũ. Với anh Chu Văn Tấn, anh Văn có một tình cảm thân thiết vì cùng làm việc với nhau hơn nửa thế kỉ nay. Cả những hàm oan của anh Tấn, anh Văn đều biết. Có thuận lợi là cho đến giờ trí nhớ, tư duy của anh Văn vẫn còn tốt. Chắc chắn anh Văn sẽ gửi lẵng hoa chúc mừng.

Mấy chú cháu trao đổi và dự kiến lẵng hoa có dòng chữ “Tưởng nhớ Thuợng tuớng Chu Văn Tấn – Đại tướng Võ Nguyên Giáp”. Chú Huyên hỏi:

- Ở nhà còn lưu những bài viết  của anh Văn về anh Tấn không?

-   Dạ, còn. - Hồng Bì nói – Cháu còn giữ bài phát biểu của ông Văn nhân họp mặt kỉ niệm Khởi nghĩa Bắc Sơn năm 1992.

-  Tôi nhớ rồi, - chú Huyên nói – trong bài đó, anh Văn gọi anh Tấn bằng cái tên mà chỉ ai trong cuộc mới biết. Thật khéo léo. (Đúng là lúc đó “họ” cũng chưa “thuận” lắm! - NV). Vậy, đầu giờ chiều nay cháu mang bài đó lại. Khoảng 2g, ông vào viện báo cáo anh Văn. Thế gia đình có giữ ảnh nào của anh Văn chụp với anh Tấn?

-  Có ạ, khá nhiều, nhất là ảnh bác Văn tháp tùng Bác Hồ lên Thái Nguyên đầu những năm 1960. – anh Thành nói.

-        Vậy mang cả mấy tấm ảnh nhé!

…

Công việc chuẩn bị đúng theo dự kiến. Ngay đầu giờ chiều hôm ấy, Hồng Bì mang đến cho ông Huyên đủ tư liệu.

Ít ngày sau gặp lại, chú Huyên kể: “Lần nào vào, mình cũng mang theo mấy tờ lịch treo tuờng, dùng mặt trắng làm bảng viết. Nội dung cũng chuẩn bị truớc. Mình viết chữ lớn “Tháng 5 này, gia đình cùng Hội Sử học, BLL Chiến sĩ Việt Bắc và BLL Giải phóng quân VN tổ chức kỉ niệm 100 năm anh Chu Văn Tấn”. Anh đọc rồi gật gật.

Khi đưa mấy tấm ảnh, mình hỏi: “Anh có nhớ ai đây không?”. Anh Văn gật đầu “nhớ, nhớ”, mồm lắp bắp “anh Tấn, anh Tấn”.

Rồi mình lại viết “Anh sẽ gửi lẵng hoa đến chúc mừng”. Anh Văn đọc xong, gật đầu. Vậy đó…