Cảm nhận nhân ngày 30-4 qua một bức tranh (ST: TĐ)

Lời đầu của TĐ : Anh Trương Tr. là ông anh đa tài của lớp học sinh QL chúng tôi thời kháng chiến. Những năm chống Mỹ có dịp gặp anh, biết anh là cán bô cao cấp của một cơ quan thuộc Bộ TTM đóng trong thành cửa Bắc (HN). Anh Tr.có tài viết văn, kéo đàn Violon, hội họa và cả chơi thể thao nên bọn trẻ hơn chúng tôi rất phục và quý anh.

Nhân dịp 30-4, tình cờ đọc một bài của anh trên Blog LS.QL, bình về bức họa“Cuộc chiến đã đi qua“của họa sỹ Phạm Tuấn Dũng, kết hợp với cảm nhận khi đã có dịp được xem bức họa trong triển lãm về đề tài KCCM cứu nước do Bộ ngoại giao VN tổ chức tại CHLB Đức, tôi thấy rất tâm đắc và thấm thía. Bài bình của anh Tr. rất sâu, xúc tích và có những phát hiện độc đáo. Kèm theo những lời bình, anh Tr. có nhã ý đề cao những sáng tạo và ý tưởng của họa sỹ nên có đăng kèm theo những tự sự, gợi ý của tác giả về quá trình vẽ và xây dựng nội dung cho tác phẩm.  Chưa có dịp xin phép anh Tr.nhưng thấy tác phẩm „ Cuộc chiến đã đi qua“ của họa sỹ Tuấn Dũng  rất đáng được nhắc tới trong dịp kỷ niệm 40 năm thống nhất đất nước năm nay.  Xin phép tác giả Blog (anh Tr.) và họa sỹ Tuấn Dũng, tôi gửi đăng bức họa và tự sự của họa sỹ lên BTk5 để bạn đọc Trỗi có dịp cảm nhận tác phẩm rất thâm thúy này. (TĐ)

                                      

Họa sĩ Phạm Tuấn Dũng sinh năm 1942 tại Hà Nội.

Từ năm 1966 ông là họa sĩ chính cho báo Thiếu Niên Tiền Phong và sau đó chuyển sang báo Giao thông vận tải. Năm 1995 chuyển sang làm Phó TBT tạp chí Kho Bạc bây giờ là tạp chí Quản Lý Ngân Quỹ Quốc Gia.
Họa sĩ Phạm Tuấn Dũng đã có 5 cuộc triển lãm cá nhân, trong số đó một triển lãm do phòng Thương Mại Đại sứ quán Pháp tại Hà Nội tổ chức  và một triển lãm được thực hiện tại Đức.

             

                                Cuộc chiến đã đi qua   ( Sơn dầu Họa sỹ Pham Tuấn Dũng)

           

 „Từ khi biết suy nghĩ cho đến bây giờ tôi cảm nhận rằng tôi đã sống trên quê hương đất nước tôi, một đất nước nhỏ bé tồn tại từ xưa đến giờ nhưng luôn luôn phải chống với giặc để tồn tại, để bảo vệ quê hương của mình. Từ cái ý đồ ấy tôi vẽ một bức tranh và lấy tên là “Cuộc chiến đã đi qua”.
Tôi nghĩ rằng cuộc chiến tranh đau đớn nhất đó là cuộc chiến giữa hai hệ tư tưởng khác nhau của những người trong cùng một nước. Cuộc chiến tranh mà họ hàng, anh em ruột thịt bắn giết nhau để phục vụ cho ý đồ tư tưởng của mỗi bên khác nhau.

Bức tranh tôi lấy tên “Cuộc chiến đã đi qua” là để diễn tả cuộc chiến tranh đau đớn nhất này.
Ở quê tôi nhất là từ vĩ tuyến 17 trở vào, rất nhiều gia đình có hoàn cảnh, rất nhiều các bà mẹ có nỗi đau và tôi vẽ bức tranh này để phản ảnh về nỗi đau đó.
Trong tranh, một bà mẹ có 12 đứa con hy sinh, một nửa phía bên này một nửa phía bên kia. Chiến tranh đã đi qua, đất nước đã thống nhất mà bà mẹ có còn gì đâu! Chằng còn gì cả. Vật chất thì  bao năm qua   bom đạn đã hủy diệt hết rồi.  Mẹ chỉ còn một sinh vật tồn tại cạnh mẹ là một con chó. Mẹ ngồi trên cái chõng tre đã gãy hết nan. Thương nhớ các con, mẹ hàng ngày cúng cơm cho chúng bằng 12 xuất ăn, 12 cái bát, cái mẻ cái lành và 12 đôi đũa tre với một bát hương nghi ngút khói. Đây là thông điệp Mẹ gọi các con về và chúng nó đã về. Bữa nào cúng cơm thì chúng đều về. Cả con trai và con gái, tất thảy chúng đều yêu quý Mẹ. Chúng lẫn trong hương khói, vòng quanh mẹ bám víu chờ vào bờ vai gầy guộc của mẹ. Chúng chẳng hề hận thù và căm ghét gì nhau mà thương yêu nhau quấn quýt bên nhau vì chúng là con của Mẹ, là anh em ruột thịt một nhà.”

“Toàn bộ nền tranh tôi dùng màu cam với hai sắc độ khác nhau mờ ảo. Màu cam như màu lửa chiến tranh, còn một màu cam như là tình thương yêu của anh em ruột thịt. Cuộc chiến tranh này anh em trong một nhà do một bà mẹ Việt Nam sinh ra. Một bà mẹ rất gầy guộc tóc đã bạc. Mắt mẹ nhìn thẳng vào người xem tranh như Mẹ muốn hỏi chúng ta rằng:  Cuộc chiến tranh này chúng tôi được cái gì?
Vẽ xong bức tranh „ Cuộc chiến đã đi qua“ tôi nhớ tới một ý thơ của nhà thơ Nguyễn Duy: ‘Nghĩ cho cùng mọi cuộc chiến tranh, phe nào thắng thì nhân dân đều bại’.”

“Tôi nghĩ rằng ngày 30 tháng 4 nếu chiến thắng thì chiến thắng này là của cả dân tộc. 30 tháng 4, ngày thông nhất đất nước,  không có sự phân chia được mất nào cả. Bây giờ,  điều mà tôi suy nghĩ là cả dân tộc ta phải thống nhất lại để bảo vệ Tổ quốc. Kẻ thù phương Bắc luôn luôn lúc nào cũng dòm ngó Nước ta, từ ngày dựng nước mấy nghìn năm nay cho đến tận bây giờ.  Khi giặc thù không buông tha ý đồ xâm lược  bờ cõi, non sông, đất nước ta thì chúng ta, chỉ có một con đường là đoàn kết nhau lại. Chúng ta sẽ chiến thắng kẻ thù chung chứ không phải là chúng ta thắng lẫn nhau.  Một dân tộc dù nhỏ nhưng biết đoàn kết thì chúng ta sẽ có một sức mạnh lớn để chống lại ngoại xâm.“