BỘ QUY TẮC CỦA BBC DÀNH CHO PHÓNG VIÊN KHI THAM GIA MẠNG XÃ HỘI

by Hải An Phạm  |  at  9/07/2015 10:09:00 SA

Trong trang Academy của đài BBC có nêu quan điểm một lãnh đạo đài về trách nhiệm của phóng viên BBC khi tham gia mạng xã hội. Tại Việt Nam, hầu hết các toà soạn không hoặc chưa có bộ quy tắc cho phóng viên khi tham gia mạng xã hội.

Bọn tư bản giãy chết hoá ra từ lâu đã tìm cách bịt mồm phóng viên chứ không để thoải mái như ở Việt Nam. Sự kiện nhà báo Đỗ Hùng báo Thanh Niên bị cách chức và thu hồi thẻ nhà báo gây nhiều tranh luận. Thế nào là tự do ngôn luận, thế nào là quyền riêng tư có lẽ còn phải bàn cãi nhiều. Tuy nhiên đó là trường hợp rất đáng tiếc và là bài học lớn cho mỗi nhà báo đang công tác trong các cơ quan báo chí ở Việt Nam hiện nay.

Các trang mạng xã hội (Nguồn: Internet)

Để tham khảo, xin giới thiệu "quy tắc" của đài BBC qua lời bà Liliane Landor - Tổng biên tập khối các ban ngôn ngữ.

Vai trò của truyền thông xã hội

Theo bà Liliane Landor, phóng viên BBC cần ý thức đầy đủ về trách nhiệm nghề nghiệp của mình khi sử dụng truyền thông xã hội, và phải đảm bảo tuân thủ các nguyên tắc làm báo căn bản.

Bà Liliane Landor giải thích:

Nhà báo BBC cần hiểu rõ sự khác biệt giữa đời tư và sinh hoạt làm báo của mình, và cần sử dụng truyền thông xã hội một cách hợp lý.

Trong các mạng xã hội, có nhiều người quan tâm theo dõi bạn, công khai hoặc âm thầm kín đáo.

Bạn có thể nói thoải mái về cuộc sống riêng của mình, nhưng không được nêu ý kiến riêng về các vấn đề chính trị, hay các vấn đề liên quan tới nghề nghiệp của bạn.

Một phóng viên BBC không được là cổ động viên, bạn hữu, hay ủng hộ viên của bất kỳ chính trị gia hay nhà hoạt động nào thuộc bất kỳ đảng phái nào, ở bất kỳ xứ sở nào, dù đó là quốc gia quê hương bạn, là nước Anh hay bất kỳ một nước nào khác.

Lý do là bạn, với tư cách một phóng viên BBC, có trách nhiệm đảm bảo đưa tin bất thiên vị và hoàn toàn khách quan.

Khi là phóng viên BBC, bạn không có ý kiến riêng, bạn không viết về ý kiến cá nhân của bạn khi tường thuật.

“Tường thuật” ở đây gồm cả việc đăng trên Facebook hay Twitter.

Viết blog cá nhân và nêu quan điểm chính trị

Bạn không được phép đưa ý kiến cá nhân lên trang blog, kể cả khi bạn dùng hình đại diện hoặc dùng tên khác, bởi dưới bất kỳ tên hay hình đại diện nào thì bạn vẫn là phóng viên BBC.

Bạn có nghĩa vụ không làm cho bất kỳ ai nghi ngờ về sự bất thiên vị và sự khách quan của nơi bạn đang làm việc.

Bạn có được phép tiết lộ quan điểm chính trị ở BBC hay không?

Tôi đã làm việc tại BBC từ hơn 20 năm nay rồi, có những người tôi đã làm việc cùng trong nhiều năm, nhưng quan điểm chính trị của họ là thế nào thì tôi vẫn không biết. Và tôi nghĩ rằng như thế là đúng.

Chúng ta không trông đợi người khác nói cho mình biết là họ chọn bỏ phiếu như thế nào, chúng ta không trông đợi người khác nói cho mình là họ chọn ủng hộ đảng phái nào, và tôi đương nhiên là không trông đợi người khác thảo luận về những vấn đề này trong môi trường làm việc chuyên nghiệp của BBC.

Quy tắc này được áp dụng chung cho tất cả các phóng viên, dù là ở bộ phận tiếng Anh hay ở bất kỳ ban ngôn ngữ nào, nội địa hay toàn cầu.

Tham gia thảo luận trực tuyến (Online Chatrooms)

Phóng viên BBC có được phép tham gia các diễn đàn trao đổi (chatroom)? Chẳng hạn như các diễn đàn nói về nấu ăn, phòng tránh ung thư, hay về tình dục? Tất nhiên là có.

Bạn có được tham gia các diễn đàn nơi quan điểm chính trị được nêu rõ, hay nơi bạn thể hiện thái độ ủng hộ đảng phái nào đó hay xu hướng chính trị nào đó? Không, chuyện đó thì không.

Đó là sự khác biệt giữa vấn đề làm việc chuyên nghiệp và vấn đề quan điểm cá nhân áp dụng đối với tất cả các phóng viên của chúng tôi.

Điều này quan trọng, bởi vì đời sống riêng tư của bạn không phải là việc của BBC, bạn hoàn toàn được khuyến khích tham gia các chatroom theo nhu cầu đời sống riêng của mình.

Nhưng khi liên quan tới nghề nghiệp, tới tin tức, tới tính chất bất thiên vị của tổ chức nơi bạn làm việc, thì đó là vấn đề chúng ta cần phải có làn ranh đỏ.

Nguyên tắc Bất thiên vị

Lý do duy nhất khiến BBC được tin cậy bởi hơn 230 triệu khán thính giả, độc giả trên toàn cầu, là bởi BBC đã chứng tỏ được rằng BBC có thể đảm bảo được tính bất thiên vị mạnh mẽ hơn so với các cơ quan truyền thông khác, và BBC luôn nỗ lực hết sức trong việc này, ngay cả trong những tình huống khó khăn.

BBC không phải chỉ là một tổ chức mà còn là từng cá nhân làm việc trong đó, ở mọi vị trí cấp bậc, từ người chuyên nghiên cứu tìm kiếm thông tin, trợ lý truyền thông, cho tới các chủ biên cao cấp.

Do vậy, uy tín của BBC được xây dựng trên cơ sở từng cá nhân mỗi chúng ta.

Nguyen Thi Thao