Sự bất bình đẳng trong xã hội Trung Quốc (Huỳnh Văn Úc)

Hệ số Gini dùng để biểu thị độ bất bình đẳng trong phân phối thu nhập của xã hội. Hệ số này được nhà thống kê học người Ý Corrado Gini công bố năm 1912. Hệ số Gini có giá trị từ 0 đến 1. Xã hội có hệ số Gini bằng không là một xã hội bình đẳng một cách lý tưởng, nghĩa là tất cả mọi người trong xã hội có thu nhập bằng nhau. Hệ số Gini càng cao thì xã hội càng bất bình đẳng. Sự bất bình đẳng trong xã hội Trung Quốc được báo Pháp Le Figaro ngày 2/2/2013 phản ảnh qua hàng tựa: “Rạn nứt xã hội làm Trung Quốc quan ngại”. Tờ báo đăng lại kết quả nghiên cứu được tiến hành mới đây về thu nhập của các hộ gia đình ở Trung Quốc do Trung tâm thăm dò và nghiên cứu về thu nhập của hộ gia đình trực thuộc Ngân hàng Trung ương Bắc Kinh tiến hành và công bố hệ số Gini năm 2012 của Trung Quốc là 0,61. Con số này làm cho những người trực tiếp tham gia khảo sát bất ngờ vì hệ số Gini của một quốc gia bằng 0,61 là một con số rất hiếm trên thế giới. Hệ số Gini của Ấn Độ là 0,33; của Nga là 0,40. Chính tờ Hoàn Cầu Thời Báo cũng phải thốt lên rằng: “Xã hội Trung Quốc đang trở thành một trong những quốc gia bất bình đẳng nhất thế giới. Sự phân hóa giàu nghèo xảy ra giữa đô thị và nông thôn, ngay trong cùng một thành phố và thậm chí ngay trong cùng một ngôi làng đã chạm đến mức báo động. ”.

 

Giải thích tình trạng này Giáo sư kinh tế Ngô Kính Liễn cho rằng: “Nguyên nhân dẫn tới chênh lệch giàu nghèo có nhiều, nhưng một nguyên nhân quan trọng ở Trung Quốc là nạn tham nhũng của các  quan chức và tình trạng lũng đoạn của các công ty tập đoàn nhà nước. Điều làm công chúng phản cảm và công phẫn là bọn chúng có thái độ hống hách, thậm chí tác yêu tác quái, nhũng nhiễu dân chúng. Đây là nhân tố làm xã hội mất ổn định thời gian qua.”. Còn Giáo sư Học viện Hành chính quốc gia Uông Ngọc Khải thì cho rằng: : “Cải cách tình trạng phân phối bất công hiện sở dĩ chưa được tiến hành đúng mức theo nguyện vọng của dân chúng, nguyên nhân chủ yếu do sự ngăn cản và gây rối của ba tập đoàn lợi ích lớn trong xã hội hiện nay: Một là, tập đoàn lợi ích của giới quyền quý mà đại biểu là tầng lớp quan chức lãnh đạo tham nhũng. Hai là, tập đoàn lợi ích của tầng lớp lũng đoạn mà đại biểu chủ yếu là các chủ doanh nghiệp quốc doanh lũng đoạn của nhà nước. Ba là, tập đoàn lợi ích của tầng lớp nắm giữ tài nguyên môi trường mà đại biểu chủ yếu là chủ doanh nghiệp kinh doanh nhà đất và tài nguyên môi trường.”

Theo con số của Viện Nghiên cứu Phát triển kinh tế của Liên Hiệp Quốc (UNU-WIDER) công bố năm 2010 Việt Nam có hệ số Gini là 0,43. Tổng cục Thống kê Việt Nam đánh giá rằng hệ số Gini vượt quá giá trị 0,40 là dấu hiệu đáng báo động ở mức nguy hiểm đối với khoảng cách thu nhập của một quốc gia. Tôi chưa tìm được nguồn tài liệu nào để biết hệ số Gini của Việt Nam năm 2012 là bao nhiêu. Nếu độc giả nào có nguồn tài liệu xin cung cấp để chúng ta cùng suy ngẫm.

Ảnh: Hệ số Gini của Việt Nam từ 1993 đến 2010 (UNU-WIDER)