TQ du ký 3: Ngày thứ 2 ở TQ

Sáng 16/9, dậy sớm bát phố (thay cho thể dục). Trời mát, không mưa. Mới chỉ có các quán ăn sáng và cửa hàng thực phẩm mở cửa. Quanh đường Dân tộc Đại đạo, xe cộ tấp nập, báo hiệu 1 ngày mới bắt đầu. Các cháu học sinh vội vã đến trường. 

7.30 ăn sáng. Mỗi khách ở CCInn có 1 voucher ăn buffet. Sáu anh em vừa ăn vừa bàn luận về trận chiến tối qua. Mọi đều người phẻ re, riêng bác Từ Linh có hiện tượng Liver... full: "Ngày xưa sang học ở Mat, uống như thế chưa là cái đinh gì. Nhưng nay qua tuổi 60 là có vấn đề". 

Ngày hôm nay sẽ làm việc cả ngày ở Viện KHXH. Đúng 9.00, Thiều Hoa dẫn qua cơ quan. KS gần Viện, cách có vài trăm mét. GS Hoàng Tranh chờ từ sớm. Việc hôm nay là soát lại toàn bộ bản thảo của cuốn sách đã được làm chế bản điện tử. Các chuyên viên Trường Trỗi đọc và phát hiện nhiều sai sót. (Đúng là bạn không phải người trong cuộc nên không hiểu bằng ta). 

12.00 nghỉ trưa. Anh em được dẫn ra nhà hàng ở Chi nhánh Viện KH và CN dân tộc Choang ăn trưa. Xin phép trả tiền thì Thiều Hoa lắc: "Đây là chi phí công tác của các đ/c". Ăn trưa nhưng cũng chục món. Uống chút bia để chiều còn làm việc; Bạch tửu dành cho buổi tối. Ăn xong Hoa dẫn tôi đi mua vé tầu đi QL sớm 18/9. Anh ta cũng lại không cho tôi trả. Vé tầu NN-QL là 64,25 tệ. Hoa báo: Sớm ngày kia, cả GS Hoàng Tranh, Nông Lập Phu cùng anh tiễn anh em ra ga. Cảm động quá.

Đúng 15.30 có mặt ở Viện làm việc tiếp. Việc phân công phối hợp giữa 2 bộ phận rất chặt chẽ. Thầy Trọng phải dịch gấp 1 số phần. Thời hạn là 15/10 bản thảo hoàn thiện của ta phải bàn giao cho Viện. 18.00 kết thúc. GS đánh giá chất lượng ngày làm việc quá cao, nhưng phía trước cần nỗ lực vượt bậc của 1 phía để 15/12/13 có thể xuất bản.

Về cất đồ đạc rồi "lên đường". Vì không liên lạc được với Lý Long (Hiệp hội đối ngoại dân tộc Quảng Tây) nên Viện lại mời cơm. Bảo ăn cơm thường nhưng cũng lại 20 món đầy bàn. Bác Dương Thanh nhiều kinh nghiệm đi lại, bảo: Người TQ có truyền thống như thế với bạn thân. Lại Bạch tửu, lại hát hò, lại tiếu lâm. Hôm nay Nông hát "Mời anh về Cao Bằng quê em" chuẩn hơn hôm qua. A Minh cũng lên song ca cùng quân ta. Tới 21.00 thì giải tán. 

GS Hoàng Tranh xếp lịch cho đoàn đi thăm NN vào cả ngày mai. Tối là tiệc của Viện chia tay đoàn.

Hết ngày thứ 2 ở NN.

(Tùy viên báo chí của đoàn gửi về từ NN).

TQ du kí 2 - Ngày 15/10/2013: Qua biên giới

Sáng 4.00 thức giấc. Đêm qua 3 anh em Chu Kỳ Minh, Dương Thanh, Kiến Quốc tá túc ở nhà ông DMĐ, được sống lại những ngày ở Trỗi - ngủ tập thể. 

5.00 đi bộ dọc Lý Nam Đế về ngõ 30, nhà Trưởng ban Bùi Vinh. Đường vắng tanh, lác đác vài người đi tâp thể dục. Mấy chú taxi dừng lại mời chào nhưng các lão gia sướng đi bộ vì mấy ngày nữa sẽ thiếu vận động.

5.10 đến cổng, bấm chuông mà Chủ tịch chưa mở cửa. (Chắc còn bịn rịn chia tay với phu nhân!!!). Đúng 5.20, chú Dần (lính ACC) có mặt cùng chiếc Cá mập 15 chỗ. 5.30 xuất phát qua Chương Dương ra đường 5, nhập đường 1 đi Lạng Sơn. Qua Bắc Ninh, Bắc Giang, theo đường từng lên Phố Thắng, Hiệp Hòa thuở 1965. 

7.00 nghỉ chân ở Mẹt ăn sáng. Rất hay là ở đây khách phải mua vé, lấy tic-kê, như thời "ăn cơm mậu dịch". Ông chén phở bò, ông bánh cuốn. Tàm tạm vì xa HN nên phải chịu.

Phi tiếp, đường xá ở phần đất Lạng Sơn tốt hơn. Đúng 9.00 có mặt ở cửa khẩu Hữu Nghị. Đi xe biển đỏ nên phi thẳng vào (chứ không phải đổi sang xe chạy điện để tăng bo). 

Nhà làm thủ tục XNC vừa xây lại, to đẹp, tương xứng với phía TQ. Đang chờ thì thấy cánh Cao Cường (Thể Công) và Dư 'khổ" (QK Thủ đô) vừa làm thủ tục nhập cảnh. Cánh đó vừa đi đá với lão tướng Nam Ninh về - thắng 2, thua 2, hòa 1. Chụp chung bức ảnh. 

Làm thủ tục cực nhanh, chừng 5' là xong. Hành lí được soi máy, còn người kiểm tra passport. Hôm nay chủ nhật nên vắng khách, chờ mãi không thấy xe điện bên TQ qua. Vậy là kéo bộ. Hơi nặng vì va ly quà. Đẩy chừng 200m, theo đường dốc, may đều là dân thể thao nên không phì phò.

Các thủ tục bên phía TQ cũng nhanh, mất chừng 15'. Ra khỏi cổng ai cũng xúc động, nhất là các bác Bùi Vinh, Dương Thanh, Chu Kỳ Minh - 45, 46 năm nay mới quay trở lại cửa khẩu Hữu Nghị. (Ba ông còn lại: DMĐ, Từ Linh, Kiến Quốc đều không dưới 2 lần qua lại). Ra cửa đang hồ hởi chụp ảnh trước Mục Nam Quan thì xe điện trờ đến. Vội vàng xếp hành lí lên xe. Vé 5 tệ/người, chở ra bãi xe. Máy ảnh bấm lia lịa khi chui qua Hữu Nghị Quan và nhà Thuế quan cổ. Dân TQ mời mua sim điện thoại và đổi tiền quyết liệt. 

Lên bãi, bốc hành lí mới thấy thiếu hộp ảnh quà tặng được giao cho Kiến Quốc. Trưởng ban xử lí nhanh nhẹn - cầm 10 tệ, quyết định quay lại cùng xe, dù chú lái xe bảo không mất được và hứa vào lấy hộ. Còn Quốc được giao ở lại liên hệ với bạn đến đón. 

Ông DMĐ sau khi mua được sim, gọi quyết liệt về nhà rồi hớt hải chạy ra vì chả hiểu vứt túi đeo vai ở đâu. Tìm khắp nơi không thấy. Hay là có mấy anh Tầu chôm rồi? Khi xe chạy trở ra, thấy Trưởng ban vai đeo túi xách, tay xách hộp ảnh. Hóa ra không có thói quen đeo túi (kiểu chị em), khi lên xe ông DMĐ đã tháo ra, để xuống ghế và khi xuống xe không đeo lại... Lúc Chủ tịch ngồi vào xe mới nghe mấy cháu hỏi: Túi này của các chú à? (Suýt phải ở lại TQ vĩnh viễn vì bên trong túi có cả passport). Ra khỏi VN mới thấy người ta sống quá thật thà, chẳng thèm nhặt nhầm đồ đạc của người khác.

Gọi cho Nông Lập Phu mới hay xe đến đón từ 10.00. Lát sau chuông reo, nghe giọng con gái: "Các đ/c đang ở đâu? Chúng tôi đến đón". Ít phút sau thấy chiếc xe 25 chỗ chạy tới. Ngỡ ngàng hơn khi thấy GS Hoàng Tranh ló mặt ra, vẫy vẫy: "Zhen zhianguo, Zhen zhianguo". Đã hơn 70 rồi mà GS nhiệt tình quá. GS cùng cháu Y, cô Minh vào tận bên trong đón. Tiếc là phối hợp không khéo nên hơi trật dơ. Nhưng gặp nhau là vui rồi. Dọc đường được nghe nhiều về tình cảm của GS Hoàng Tranh với VN, nay mới diện kiến. Ai cũng mừng.

Đoàn được mời vào Bằng Tường ăn cơm trưa. Anh Chu thốt lên: "Sau nửa thế kỷ, Bằng Tường thay đổi quá". Trước khi vào bữa, từng thành viên được giới thiệu lại với GS. GS gọi bia: "Trưa thì các đ/c dùng sản phẩm liên doanh của Quế Lâm và Thanh Đảo. Tối sẽ mời các đ/c bạch tửu". Trên bàn có hơn chục món. Ăn cứ như thế này thì chết.

Chừng 12.00 lên đường. Xe chạy 80 rồi 100km/g. Nghỉ "lái" 2 lần. Gần 17.00 thì tới cửa vào TP Nam Ninh. Xe ngoại tỉnh vào đây phải đóng phí gấp đôi so với xe nội tỉnh. Nghỉ mầy ngày ở KS City Comfort Inn, gần Viện KHXH. Nhận phòng, tắm rửa xong, được đón đi ăn tối.

Ở TQ hầu như không vào được 'blogspot.com'. Nghe nói Google bị cấm cửa. Dùng cả mẹo của Vinhnq, thay đuôi '.com' bằng '.on' để vượt tường lửa nhưng chỉ đọc được chứ không post được bài vở. KS nào cũng có Wifi kèm "mí mả" (mật mã). 

Tối nay Cục Lưu trữ Quảng Tây mời cơm. Có các đ/c Cục trưởng, Cục phó, Chánh Văn phòng... cùng khách bên Viện KHXH (GS Hoàng Tranh, PGS Nông Lập Phu, Thiều Hoa, A Minh...). Tiệc TQ thì quên đi, có đến 20 món sơn hào hải vị. Rượu có cả vang và bạch tửu Hồ Nam. Nông giới thiệu: "Loại này ngon hơn cả Mao Đài của Quý Châu, uống không nhức đầu. Đây là sản phẩm của quê hương cụ Mao". 

Nâng ly, chúc tụng liên tịch. NSUT DMĐ được dịp trổ tài. Anh em cũ, mới gặp nhau, ai cũng vui quá trời. Kết thúc là bài "Việt Nam, Trung Hoa...". Trước khi ra về, Nông cảm động nói: "TQ, VN là anh em, có điều gì chưa thông thì phải cùng nhau bàn bạc, sao lại phải đánh nhau? Đánh nhau là anh em ta chả thể gặp được nhau vui như thế này".

Tới 21.00 mới xong. Về lăn ra ngủ như chưa bao giờ được ngủ.

TQ Du ký 4: Thăm thú Nam Ninh

Sau ngày làm việc quyết liệt, ngày 17/9, Viện KHXH Quảng Tây bố trí cho đoàn đi chơi. 8.30 xuất phát. Cùng đi có cô Phương Minh, cháu Đình phiên dịch và "sư phụ" Vũ (ở TQ goi tài xế là vậy).

Điểm thăm đầu tiên là Trung tâm Hội chợ triển lãm ASEAN. Hoành tráng, to đẹp, đang tổ chức triển lãm Toyota, Nhật bản. Khách đến thăm đông. Từ đây nhìn bao quat cả 1 góc TP. Uống nước thấy vỏ lọ pet in Nongfu Shan thì nghĩ chú Nông nhà mình có cổ phần ở đây(!).

Sau đó thăm Trung tâm thương mai VN ở khu đô thị mới vừa xây dựng xong 2010. Cảm giác nghèo nàn, không có nội dung.

Từ đây sang công viên sinh thái Thanh Tú Sơn ở độ cao 1820m so với mặt biển và có diện tích 79ha trên 1 quả đồi lớn. Công viên được quy hoạch theo kiểu công viên Sentosa ở Singapore. Xe chạy trong rừng nhiệt đới. Trên đỉnh đồi là vườn tượng: từ nhóm tượng 12 con giáp, Tây du ký, đến nhà hữu nghị cùng biểu tượng các nước Asean, hay những nhóm tượng đá ghi lại các câu truyện của TQ (Nhổ củ cải...). Dân chúng dạo chơi quyết liệt, nhất là vào dịp Trung thu năm nay. Công viên đưa vào sử dụng 2011.

Sau đó sang thăm Bảo tàng Dân tộc học. Từ xa nhìn công trình này có dáng trống đồng. (Từ hôm mới đến, đã thấy loạt trống đồng đặt dọc đường vào TP. Vậy ra ta cũng không phải cái nôi của trống đồng?). Bạn tổ chức bảo tàng rất công phu, chuyên nghiệp; lưu trữ được nhiều tư liệu quý, cập nhật được nhiều thông tin mới. Thăm gian lưu trữ tư liệu cuộc sống của các dân tộc ở Quảng Tây, gian trưng bày trống đồng... Phải nói là tuyệt vời.

Trưa cô Minh dẫn đoàn tới 1 nhà hàng nằm ven sông Dung (sông Ly cũng đổ về đây), ăn trưa. Gọi là ăn trưa nhưng cũng 12 món cùng chút bia.

Về nhà nghỉ chừng 1 tiếng thì đi chợ. Bác hóa đại lầu to, tới 7 tầng, lên xuống bằng thang cuốn. Hàng hóa nhiều, đắt, chả thấy mấy khách. Nghe nói về tối mới đông.

Đúng 6.20 chiều, xe đón đoàn đi liên hoan chia tay. Phó viện trưởng Hoàng Thiên Quý thay mặt Viện tiếp đoàn. Công việc đã cơ bản hoàn thành, 2 phía tiếp tục khẩn trương biên tập phần cuối, để in ấn, xuất bản đúng tiến độ.

Ba ngày trôi qua nhanh chóng, đoàn được tiếp đón trong tình bạn thân thiết. Đặc biệt từng thành viên VN xúc động phát biểu về cảm tưởng lần này đến Nam Ninh. Đại tiệc với 20 món cùng cả chục chai Mao Đài. Các nghệ sĩ chuyên và không chuyên: DMĐ, Nông, Trưởng đoàn Bùi Vinh, Phó viện trưởng và cả GS Hoàng Tranh cũng hát. Vui quá là vui.

Sáng mai, GS Tranh, Nông Lập Phu và Thiều Hoa sẽ đến KS đưa đoàn ra ga. Đoàn đã có những ngày tuyệt vời ở Nam Ninh.