Thứ Sáu, 20 tháng 1, 2017

NĂM DẬU NÓI THÊM VỀ GÀ CHÍN CỰA (Thanh Trần)


Năm Dậu thiết nghĩ  hiểu biết và niềm vui của mỗi người được gom góp lại và dãi bày để mọi người cùng thưởng thức thì cũng là điều nên làm, nhất là về gà.
Có lẽ truyền thuyết về Vua Hùng kén rể với câu nói: "Voi chín ngà - Gà chín cựa - Ngựa chín hồng mao" làm cho người ta thấy tò mò khi được nghe đến giống gà này.
Xét về địa lý, nếu đi ngược lại thời gian vào thời kỳ trước công nguyên thì biển còn ăn sâu vào đất liền và người già có nói lại đứng ở Việt Trì (bây giờ) có thể nhìn thấy các rừng đước ở chỗ Sông Đuống hay Từ Sơn (ngày nay), vậy giống gà này có ở đất Phú Thọ là đúng rồi. Một điều lạ là giống gà này sao không được chuyển xuống vùng xuôi nuôi qua suốt khoảng 2.000 năm đã qua? Việc săn tìm và dâng hiến các sản vật quí vốn là một tập tục của người dân đối với vua quan, cũng như vua quan đối với nhau thì sao lại không thấy có ở Kinh thành, đâu phải chờ đến ngày nay mới có được giống gà chín cựa ở Thủ đô? trong sách Tam tự kinh đã ghi: "Mã Ngưu Dương, Kê khuyển thỉ, Thử Lục Súc, Nhân sở tự"(1). Các loài, các nòi hay các giống lạ của Ngựa, chó, trâu, lợn, dê đều đã được ghi thành sách trong suốt quá trình phát triển xã hội. Với gà cũng vậy: nào là gà Đông Tảo, gà Tân Châu, gà Hồ, gà chọi... có các nòi từ các tỉnh khác nhau từ Nam chí Bắc. Rồi gần đây có thêm gà Thái Lan, gà Ai Cập, gà Trung Quốc, gà công nghiệp đưa giống từ châu Âu vào cùng hòa nhập vào đại gia đình gà ở Việt Nam. Thế mà giống gà chín cựa có thật và được đi vào truyền thuyết, một truyền thuyết vừa liên quan đến lịch sử sơ khai của đất nước, vừa liên quan đến một phong tục rất Việt Nam là lễ vật ăn hỏi trong hôn nhân, vừa liên quan tới một nhân vật đã đi vào tâm linh của người Việt trong Tứ bất tử lại không thấy nêu?!