Một câu chuyện ít ai biết về cuộc chiến vệ quốc năm 1979 với tướng Đồng Sỹ Nguyên, đó là, người con trai đẹp đẽ và tài năng của ông đã hi sinh ngay trong ngày đầu tiên của cuộc chiến, cùng với hàng trăm đồng đội và nhân dân.
Câu chuyện của nhà văn Đỗ Trung Lai về người bạn chính là người con đã hi sinh của tướng Đồng Sỹ Nguyên - càng khiến nhiều người xúc động hơn trước một vị tướng, một người cộng sản kiên trung, và một người cha.
Nhà văn Đỗ Trung Lai kể, vào năm học 1977 - 1978, ông lúc đó đang là giáo viên của Trường Văn hóa Bộ Quốc phòng, đóng ở thị xã Lạng Sơn, được gặp và kết bạn với một người con trai của tướng Đồng Sỹ Nguyên, tên Quân, cũng đang ở đó học tiếng Nga để chuẩn bị đi du học.
Năm 1978, ông Lai 28 tuổi, còn con trai của tướng Đồng Sỹ Nguyên kém ông vài tuổi, rất đẹp trai, cao lớn, đang chuẩn bị ra nước ngoài học trung - cao pháo binh. "Đó là một chàng trai rất dễ thương, tốt bụng, thông minh và tràn đầy lý tưởng. Anh em chúng tôi vẫn đá bóng cùng nhau", nhà văn Đỗ Trung Lai kể.
Nhiều người thương ông và tiếc thương người con trai trẻ đẹp và giỏi giang của ông đã nói rằng, với cương vị của mình, tướng Đồng Sỹ Nguyên hoàn toàn có thể đưa con trai về phía sau cho an toàn. Vậy mà ông đã không làm thế.
Sau này, nhà văn Đỗ Trung Lai được bạn mình là nhà thơ Phạm Tiến Duật - lính dưới quyền thân thiết của tướng Đồng Sỹ Nguyên trong kháng chiến chống Mỹ - kể lại rằng, nhiều lần đến thăm "thủ trưởng", để ý mãi Phạm Tiến Duật mới biết, trung tướng lặng lẽ treo bức ảnh người con trai đã hi sinh của mình trong phòng ngủ.
Vị tướng ấy cố giấu đi tình riêng, chỉ sau những lo toan việc nước, đêm đến, trong phòng ngủ, ông mới lại lặng lẽ ngắm nhìn và thương nhớ người con của mình.
Lúc ấy, trái tim nhạy cảm của nhà thơ Phạm Tiến Duật như bị bóp nghẹt. Càng xót thương tâm tình của người cha già phải giấu đi những giọt nước mắt khóc con, ông càng nể trọng hơn vị tướng vĩ đại trong lòng ông và trong lòng nhân dân.
