8. THÁNG
12-1946
Kháng chiến toàn quốc bùng nổ. Ông bà
Thiện, với cương vị là Phó chủ tịch và ủy viên Ủy ban Kháng chiến Khu Hoàn
Kiếm, Hà Nội, đã tình nguyện ở lại tham gia chiến đấu bảo vệ Thủ Đô, sau khi đã
gửi cả bốn người con còn nhỏ sơ tán tới nhà một người bạn - ông bà Quách Văn
Thinh - ở Vân Đình. Bà Thiện kể lại rằng, chiều ngày 19-12-1946 ông Phạm Ngọc
Thạch còn ghé qua 54 Hàng Gai lần cuối để đón ông bà Thiện đi sơ tán, nhưng vì
đã quyết ở lại tham gia chiến đấu, nên ông bà Thiện không đi. Sau 10 ngày đêm
tham gia chiến đấu, có liên lạc vào đón, ông bà Thiện đã tổ chức đưa 300 cán bộ
và nhân dân rút ra vùng tự do. Cuộc rút lui qua đường gầm cầu Long Biên cũng
đầy gian nan nguy hiểm. Trong một phút gay go, ông bà Thiện đã nói nhỏ với
nhau: “Trong hai người, phải cố sống ít nhất một để nuôi con!”.
|
Di tích xưởng in tiền VNDCCH của ông Thiện. |
Nhật ký của Bộ trưởng Bộ Tài chính-Lê
Văn Hiến viết:
“26.12.46
Nghe tin vợ chồng Đỗ Đình Thiện đương
còn ở lại chiến đấu tại phố mình và đường ra rất khó khăn và nguy hiểm. Gương
dũng cảm của một gia đình đại tư bản.”
“1.1.1947
Vợ chồng anh Đỗ Đình Thiện về được đêm
hôm qua 10 giờ. Những lo hai ông bà không lọt được tay người Pháp…Vợ chồng
Thiện vẫn còn khỏe. Gặp chị Thiện chẳng có gì lạ! Tinh thần quả cảm của hai vợ
chồng ấy cũng đáng khen.”
Sau khi rút khỏi Hà Nội, ông Thiện
được giao nhiệm vụ thu mua thóc để dự trữ cho Quốc phòng, còn bà Thiện nhận
nhiệm vụ thu mua vàng của đồng bào tản cư để vừa giúp đỡ đồng bào, vừa tích lũy
cho Nhà nước.