Gorbachev và ba đồng tiền xu (Huỳnh Văn Úc)

Một buổi chiều đẹp trời nắng nhẹ Gorbachev thả bộ đi dạo trên Quảng trường Đỏ và gặp một bà lão người Digan. Người Digan là một dân tộc với dân số khoảng 15 triệu người, sống thành nhiều cộng đồng trên khắp thế giới. Họ làm nghề hát rong và bói toán. Cô Esmeralda xinh đẹp có thân hình mảnh mai cao dong dỏng trong tác phẩm Nhà thờ Đức bà Paris của Victor Hugo cũng là một người Digan. Cô dắt theo một con dê nhỏ đi hát rong trên khắp các đường phố Paris. Cô nhảy, cô lượn vòng, cô xoay tít trên tấm thảm Ba Tư cũ kỹ trải dưới chân. Bà lão Digan cũ kỹ mà Gorbachev gặp làm nghề bói toán. Bà tiến lại gần chào ông: "Thưa ngài Tổng bí thư vô cùng kính mến. Ngài có vui lòng xem một quẻ chăng?". Gorbachev gật đầu. Bà xem bàn tay của ông và sau khi xem xong bà hỏi:

- Quý ngài có ba đồng tiền xu loại mệnh giá một rúp không?

- Để làm gì?

- Ngài hãy ra bờ sông Moskva lần lượt ném từng đồng tiền xu xuống nước. Mỗi lần như thế sẽ có quý nhân mách bảo cho ngài những điều cần thiết.

Gorbachev ném đồng xu thứ nhất. Mặt nước sông dậy sóng và Nga hoàng Pierre Đại đế hiện lên. Pierre Đại đế (1672-1725) là người đã tiến hành cuộc cải tổ vĩ đại ở nước Nga Sa hoàng. Ông đã từng giả dạng một hạ sĩ quan Nga đến Amsterdam để học tập và nghiên cứu nghề đóng tầu. Cuộc cải tổ của ông đã làm cho nước Nga trở thành một đế quốc hùng cường. Ông nói với Gorbachev: "Hồi thế kỷ XVII ta đã từng tiến hành cải cách mạnh mẽ đất nước, mà vẫn chưa xây dựng được một đất nước Nga vĩ đại. Nay nhà ngươi cũng cải tổ (perestroika) nhưng làm ăn nửa vời liệu có ăn nhằm gì". Nói xong biến mất.

Gorbachev ném đồng xu thứ hai. Nữ hoàng Ekaterina Đệ nhị (1729-1796) trồi lên khỏi mặt nước. Bà là hiện thân của chế độ quân chủ chuyên chế của nước Nga, có công lớn trong việc đưa nước Nga trở thành một cường quốc ở châu Âu vào thế kỷ XVIII. Đế quốc Ottoman cùng với chư hầu của mình là Hãn quốc Krym đã nắm giữ các lãnh thổ ở phía Nam Ukraina và chặn con đường tiến ra biển Đen của Nga. Dưới triều đại của Ekaterina Đệ nhị quân đội Nga đã đánh tan tác quân Thổ Ottoman.  Bà nói: "Ta đã từng thâu tóm hết mọi quyền lực trong tay mà vẫn chưa xây dựng được một đất nước Nga vĩ đại. Nay bên cạnh nhà ngươi còn có Boris Yeltsin-kẻ cạnh tranh quyền lực với ngươi. Hãy cảnh giác!".

Gorbachev lặng lẽ ném đồng xu cuối cùng-đồng xu thứ ba xuống nước. Mặt sông Moskva chao đảo dữ dội và Stalin hiện lên. Độc giả cho phép tôi tạm dừng một lúc để giải thích thế nào là kulak. Thời Stalin trị vì người ta chia nông dân thành ba loại. Loại thứ nhất là bednyaks có nghĩa là bần nông. Loại thứ hai là serednyaks là trung nông. Loại giàu có là kulak là phú nông hay địa chủ. Loại này là kẻ thù của nhân dân cần phải loại bỏ. Stalin thở dài và nói với Gorbachev: "Vào thời ta trị vì bọn kulak không có đất sống. Bọn chúng bị ta tiêu diệt hoặc đưa vào các trại cải tạo. Một số ít trong bọn chúng ngoan ngoãn được ta thuyết phục, giáo dục và trở thành người cộng sản. Còn bây giờ với chính sách cải tổ nhà ngươi làm ngược lại, biến cán bộ và đảng viên cộng sản thành kulak. Biết đến bao giờ ngươi mới xây dựng được chủ nghĩa xã hội trên đất nước bao la của chúng ta?".