Vài dòng về Hoàng Trung, như một nén nhang tiễn biệt (Trần Đình Ngân)

Bantroik5 báo tin buồn: Ngày 26-10-2015, Hoàng Quốc Trung  khóa 2 (Trỗi),  nguyên giáo viên Khoa Trang bị Cơ điện của HVKTQS đã từ trần tại TP Hồ chí Minh.

Đọc tin trên báo, tôi ngờ ngợ vì thời tôi ở HVKTQS, tại khoa TBCĐ không có giáo viên nào tên là Hoàng Quốc Trung. Khoa tôi có một Hoàng Trung nhưng anh không thuộc bộ môn giáo viên nào mà  thuộc  biên chế  của ban chỉ huy khoa. Tôi với Hoàng Trung  khá thân nhau vì tuy không phải là giáo viên, nhưng Trung phụ trách  giáo vụ. Nghề giáo vụ là làm dâu trăm họ của nghiệp sư phạm. Giáo viên càng có nhiều giờ giảng, càng phụ trách nhiều lớp thì càng gắn bó, va chạm nhiều với giáo vụ . Chỉ riêng ở một Khoa của tôi thôi,  đã có hàng trăm môn học với hàng trăm giáo viên và đủ mọi tình huống lên lớp, thi cử , cimena, đổi giờ, thay đổi hội trường, học viên chuyển lớp, thi lại, phòng thí nghiệm, thao tác trên khí tài, giã ngoại, bắn tập, hành quân…đều  xoay quanh sự điều hành, sắp xếp của  giáo vụ  khoa.

Hoàng Trung là kỹ sư ngành Vũ khí, tốt nghiệp  Học viện Pháo binh Penza (Liên xô). Trung về  Khoa dù không có kinh nghiệm gì của việc tổ chức, điều hành tham mưu huấn luyện nhưng lại được cử làm giáo vụ khoa thay cho anh Khúc Văn Nghi  rút lên Phòng Huấn luyện của Học viện. Không ai trong chúng tôi biết họ tên Trung có đệm  chữ Quốc mà chỉ gọi anh là Hoàng Trung.  Trung có tên húy là „Hoàng Sào“. Vì cao gầy, không mông, không ngực nên  Hoàng Trung trong bộ quân phục K82  trông rúm ró, thùng thình, gò lưng đạp xe lên dốc thấy rất hài hước. Trung cười rộng, thân thiện, giản dị và gần gũi với mọi giáo viên trong Khoa.

Khác với các giáo viên chúng tôi sống tập thể trong doanh trại, Trung có vợ là y tá của Bệnh viện Đông y Vĩnh Yên. Anh chị và hai cháu sống chật chội trong  gian nhà lá ọp ẹp còn lại từ thời sơ tán tạm bợ của khu gia đình bệnh viện bên rìa Đầm Vạc, cách Học viện đến 4-5 km. Hàng ngày, Trung hai buổi đi về trên chiếc xe đạp „Thống nhất“ cà tàng không chắn bùn, chắn xích, lốp xe mòn vẹt. Chị Nít vợ Trung là người dân tộc Cao lan trên dãy Tam Đảo nên khi tiếp xúc với bạn bè đồng chí của chồng, chị Nít ngượng ngập, ít nói và tưởng như không năng động, tháo vát.

Trong một dịp hiếm hoi, Trung không kịp có mặt trong giờ làm việc do cả hai cháu nhỏ cùng ốm, tôi được cử mang xe máy đến tận nhà đón anh.  Gian nhà lá của vợ chồng Hoàng Trung tuềnh toàng, giản dị đến sót lòng. Đồ đạc trong nhà ngoài chiếc quạt tai voi Liên xô, chậu nhôm cho trẻ con tắm và cái đài điện có máy quay đĩa - là tài sản ít ỏi Trung mang từ Liên xô về, thì tất cả đồ đạc, giường tủ đều cũ kỹ sập sệ. Chị Nít có phiên trực bệnh viện. Cả hai đứa trẻ  sốt cao nằm thiêm thiếp trên giường.

Trung thấy tôi, cười ái ngại: "Anh ra đón Trung vào làm việc à?". ( Tôi là giáo viên dạy từ khóa 1 của trường nên các Trỗi của Học viện dù tuổi tác cũng chỉ trứng vịt  trứng gà với nhau, nhưng các em  đều gọi lứa chúng tôi là anh xưng em rõ ràng. Riêng các Trỗi  khóa 1, khóa 2, đào tạo từ các nguồn khác được điều về học viện, vì là đồng nghiệp nên chúng tôi chào hỏi nhau thường xưng „ông tôi„ và Hoàng Trung với tôi, Giao hay Nghi cũng không ngoại lệ!). Hôm nay thấy Trung gọi tôi là anh, xưng tên, tôi biết Trung rất xúc động.
Trung khăng khăng chặt cây mía trồng trước cửa nhà mời tôi ăn và tâm sự hoàn cảnh riêng của gia đình anh. Trung có một gia đình lớn ở Hà nội. Hai cụ thân sinh rất thương các cháu đích tôn nhưng tính anh thích tự lập, tự chủ mà không có ý phiền các cụ nên „ra riêng“ từ sớm.  Gần đây, thấy các cháu ốm đau quá, con dâu lại chất phác, đơn vị công tác giải thể,  các cụ càng không bỏ ý định đưa con cháu về Hà Nội cho gần gũi!...

Hôm ấy, hai đứa trẻ nóng hầm hập, chùm kín chăn, ngồi kẹp giữa tôi với Trung. Tôi rứt khoát đưa ba cha con anh vào thẳng bác sỹ Chủ nhiệm quân y Học viện, kịp thời khám và lấy thuốc điều trị.

... Mùa hè năm 1987. Trần Gia  là lính Trỗi, em ruột của bạn tôi. Chú em đang loay hoay kế hoạch xuất ngoại sang Cộng hòa dân chủ Đức. Mọi điều kiện đều rất thuận lợi vì Gia là cán bộ bậc đại học,  Đảng viên đã qua thử thách trong quân ngũ và nhất là đã „vượt môn“ kỳ thi tiếng Đức ở Bộ Lao động.  Khó khăn trong việc ra đi của Gia chỉ còn  không biết ở cấp Bộ Lao động, Gia có hy vọng  giành được một „Chỉ tiêu đội trưởng“ hay không!

Trong một quán Cafe vỉa hè, bài toán của tôi và Gia được giải vì tôi sực nhớ ra mình có „ông bạn vàng“  Hoàng Trung đang giữ một chân quan trọng ở phòng kế hoạch của Vụ Hợp tác quốc tế Bộ Lao động.

Sau thời ĐHKTQS, vợ chồng Trung cùng chuyển về làm việc ở Bộ Lao động. Giữ một vị trí  mà vào thời kỳ này được nhiều người tìm đến. nhưng khi gặp lại tôi, Trung vẫn giản dị, xuề xòa như xưa. Sau khi thăm hỏi chuyện của tôi và anh em trên Học viện, Trung bảo: Chuyện của thằng Gia dễ òm! Em kéo anh sang lão Song trưởng phòng của em, lão này sẽ khai với anh ngay vì lão ấy cùng quê ở Nam Định và nói là biết và rất gần gũi với anh!...

... Qua đi gần 30 năm. Gặp lạị „ Hoàng Sào“ trong cái tin dữ: Hoàng Quốc Trung, khóa 2 (Trỗi), nguyên giáo viên Khoa TBCĐ của HVKTQS đã từ trần tại TP Hồ chí Minh ngày 26-10-2015. Tôi trầm cảm và rất buồn vì những năm gần đây, lứa anh em lớp tôi và cả lứa đàn em các Trỗi như Bùi Nam, Trần Thắng Lợi… giờ là Hoàng Quốc Trung nữa vì tuổi tác, vì bệnh tật mà mai một, vắng dần.

Viết vài dòng về một Trỗi mà tôi thân thiết, có kỷ niệm để góp thêm một nén nhang tiễn Trung về nơi  Vĩnh hằng. Xin gửi lời chia buồn với gia đình anh Hoàng Trung và các Bạn Trỗi về mất mát này.

                                 

                                                                 Trần Đình Ngân-Berlin ngày 31-10-2015